Egzama neden olur diye soranlara farklı sebepleri olduğunu söyleyebiliriz. Egzama insanlarda en fazla rastlanan cilt rahatsızlıkları arasında yer alır. Sebepleri kesin olarak bilinmese de etkili olanlar üzerinde tedbirler almak gerekir. Cildin çevresel etkiler ya da vücuttan kaynaklanan etkilere karşı savunmaya geçip, iltihaplı oluşumlara sebep olması egzama olarak adlandırılır.
Cildin kurumasına, kaşınmasına, döküntülere, kızarıklıklara ve çatlamalara yol açan bu durumların kalıtsal olma ihtimalide bulunmaktadır. Alerjik kökenli olanlar, sinirsel ve temasla oluşan egzama türleri bulunmaktadır. En fazla görülen alerjik egzama atopik egzama olarak da bilinir. Temastan dolayı oluşan egzamalar tek bir nedene dayansa da birkaç etkenin sebep olduğu egzamalar da bulunaktadır. Hastalığın oluşmasına sebep olan etkenlerin ortadan kaldırılması, rahatsızlığı kontrol altına alabilir.
Egzama neden olur?
Çevresel etkenler
- Cilt tahrişleri: Cildi tahriş edebilecek bir etken, egzama oluşumuna zemin hazırlayabilir. Temastan kaynaklanan rahatsızlıklarda sabun, şampuan, deterjan, çamaşır suyu, parfüm gibi maddeler cildi tahriş ederek hastalığın yaşanmasına sebep olabilir. Cilt sürekli olarak bu malzemelerle iç içe olmasa da hassas olduğundan en ufak temasta tepki verebilir. Cildin kurumasına, kaşınmasına ve çatlamasına sebep olur.
- Alerjenler: Nikel, demir gibi metaller alerjik egzama oluşumuna sebep olabilir.
Alerjen kaynaklı rahatsızlıklar, küçük yaşlarda başlayarak yetişkinliğe kadar devam eder. Bunlar yiyeceklerden, saç boyası, kozmetik ürünleri gibi maddelerin içeriklerinden, takılardan, çimento, kauçuk, yapıştırıcı gibi ürünlerden kaynaklanabilir.
- Hava koşulları: İklim koşulları hastalığı tetikleyen etkenler arasında yer alır. Özellikle nemin düşük olduğu ve soğuk geçen kış ayları bu rahatsızlıkların fazla görüldüğü iklim türleridir. Mevsim geçişleri de hastalığı tetikleyen iklim koşulları oluşturur.
Genetik faktörler
Hastalığın bazı türleri ailenin geçmişinde bulunur. Anne veya babanın egzama sorunu yaşaması halinde, çocuklarında rahatsızlığın ortaya çıkma oranı %60-80 arasındadır. Genetik olarak yatkın olan kişilerde, çevresel etkenlerle rahatsızlık daha kolay ortay çıkmaktadır.
Bağışıklık sistemi
Bağışıklık sisteminin güçlü olması hastalığın önlenmesinde etkili olmaktadır. Bağışıklık sisteminin zayıfladığı hallerde, hastalığın yaşanması ve tekrarı kaçınılmaz olmaktadır. Alerjik egzamadan şikâyetçi olan hastaların sitokin seviyeleri yüksek olmaktadır. Bu madde bağışıklık sistemi tarafından salgılanmış olan proteindir. Stokin seviyesi yüksek olan kişiler egzama olmasa bile, ciltte iltihaplanma sorunu yaşarlar.
Stres
Stresli olan kişilerde, bunun etkisi sadece ruhsal alanlarda görülmez. Bu etken fiziksel olarak da birçok sorunu beraberinde getirir. Stres egzaması denilen rahatsızlık bu şekilde ortaya çıkar. Beynin korku ve stresin nedenini bilememesi sebebiyle, vücudun vermiş olduğu tepkiyle egzama sorunları yaşanır. Stresin baskısı beden için dayanılmaz hale geldiğinde, fiziksel sorunlar yaşanmaya başlar.
Hormonal değişimler
Özellikle kadınlarda meydana gelen hormonal değişimler, hastalığı tetikleyen etkenler arasındadır. Egzamanın oluşmasına sebep olmasalar da belirtilerin artmasına sebep olurlar. Kadınların adet dönemlerinde ve hamilelik dönemlerinde egzama şikâyetlerinde artış görülmektedir.
Diğer sebepler
Hastalığı tetikleyen sebepler arasında sıcak ve uzun süren banyolar, sıkça sabunlanmak, cildin kuru olması, ani hava değişimleri, sigara kullanma ve bazı kumaş cinsleri egzamayı tetikleyebilen nedenlerdir.
